Na mocy ustawy z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-COV-2 – tzw. Tarczy 3.0 dokonano nowelizacji kodeksu cywilnego ograniczającej w znaczącym stopniu możliwość przewłaszczania nieruchomości na zabezpieczenie.
Nowe przepisy wprowadzającą sankcję nieważności umowy, na mocy której osoba fizyczna dokonuje przewłaszczenia nieruchomości służącej zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych, które to przewłaszczenie następuje w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z tej lub innej umowy, jeżeli te umowy nie są bezpośrednio związane z działalnością gospodarczą lub zawodową tej osoby. Sankcją nieważności nie są obarczone wszystkie umowy przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie – wyjątek stanowią umowy, w przypadkach których wartość nieruchomości jest wyższa niż wartość zabezpieczanych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych powiększonych o wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie od tej wartości za okres 24 miesięcy.
Wspomniana ustawa wprowadza także nowelizację kodeksu karnego, która przewiduje sankcję za żądanie od osoby fizycznej, działającej jako konsument, w związku z zawartą umową pożyczki, kredytu lub podobnej umowy, zapłaty kosztów innych niż odsetki w kwocie co najmniej dwukrotnie przekraczającej maksymalną wysokość tych kosztów określoną w ustawie
Wprowadzone na mocy Tarczy 3.0 ograniczenia w zakresie praktyk lichwiarskich odnoszą się także do przepisów kodeksu postępowania cywilnego regulujących egzekucję z nieruchomości. Omawiana nowelizacja ogranicza możliwość prowadzenia egzekucji z nieruchomości do sytuacji, gdy wysokość dochodzonej przez wierzyciela egzekwującego należności głównej stanowi co najmniej równowartość jednej dwudziestej części sumy oszacowania.
Jednym ze spodziewanych skutków pandemii koronawirusa będzie pogorszenie sytuacji finansowej osób fizycznych, co z pewnością stanowić będzie impuls do korzystania z finansowania innego niż kredyty bankowe. Opisywane powyżej rozwiązania mają na celu walkę z nieuczciwymi pożyczkami i nadużyciami podmiotów udzielających pożyczki w obliczu zapowiadanego kryzysu gospodarczego.
